19. Dönem ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı mezunuyum. İyi ki aldım dediğim uzun soluklu bir eğitimdi. Kariyer değişikliği yapmaya karar verip, bilgi teknolojileri alanına ilk geçtiğim yılda bu eğitim benim bu alana adapte olmamda büyük bir fırsat oldu. Eğer hayatınızda bir kariyer değişikliği planlıyorsanız, son günlerin popüler alanı bilgi teknolojilerinde kendinizi geliştirmek istiyorsanız bu sizler için de iyi bir fırsat olacaktır. Yazımı okumadan önce gelin beraber tanıtım videosunu izleyelim.

Başlamadan önce küçük bir not. Ben 19. dönem mezunuyum ve bu sene ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı 22. dönem mezunlarını verecek. Aşağıda verdiğim bilgilerin çoğunun güncel olduğuna inanıyorum, ancak güncelliğini yitirmiş uygulamalar ve yenilikler olabilir. Fakat büyük oranda size aşağıdaki bilgiler program hakkında bilgi verecektir.

Neden ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı?

Üniversite hayatına Bilgi Teknolojileri’nde başlamayan ancak bu alanda devam etmek için güzel bir program. Ben de tercih sebeplerimi açıklayayım:

• Lisans ve yükseklisans eğitimlerim mevcutta vardı, ancak bilgi teknolojileri alanında değildi. Tekrar mühendislik eğitimi almak ya da tekrar yükseklisans yapmak gibi bir tercihim yoktu, amacım sadece öğrenmekti.
• İyi bir eğitim almak istiyordum ancak o dönemdeki yoğun çalışma hayatım ikinci bir yükseklisans yapmamı engelliyordu. Piyasada çok fazla bütüncül bir eğitim bulamamıştım.
• Kalitesine güveneceğim bir kurumdan bu eğitimi alabilmek istiyordum.
• Akşam ve haftasonları vakit bulabileceğim, dönem dönem çok yoğun olabilen bir iş hayatım olduğu için asenkron bir program arıyordum.
• Bilgi teknolojileri hakkında sadece bir konuda değil, tüm kritik konular hakkında bilgi sahibi olmak istiyordum.

Kimler Katılabilir?

Bu programa katılabilmek için en az yüksekokul mezunu olmanız gereklidir. Bunun yanında bilgisayar kullanabilme becerisi ve gerekli okur yazarlığa sahip olmalısınız.

Bununla beraber, 200 kişi başlayan bu programı 200 kişi bitiremiyor maalesef. Çünkü uzun soluklu bir özveri ve disiplin gerektiriyor. Haftalık en az 15-20 saat gibi bir çalışma süreci sizi bekliyor. Sınav sonrası 1 hafta gibi bir dinlenme süreniz oluyor.

Ödevleri zamanında yapabilme, dersi anlama ve webchatlere katılım gösterebilmek için konuları biriktirmeden zamanında çalışmanız gerekli. Sınava son gün çalışanlardansanız bu program size uygun olmayacaktır ya da biraz disiplinli olmaya gayret edeceksiniz.

Sınavlar Ankara’da olduğu için Ankara’ya her dönem sonu gitmeniz gerekecek. Bu sebeple “Ankara’da Yaşamıyorsanız” başlığını da yazdım. O kısmı da okumanızı tavsiye ederim.

ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı Süresi ve Ücreti

ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı eğer standart programa uyum sağlar, tüm dersleri zamanında tamamlarsanız 10 aylık bir program. 4 dönemden oluşuyor ve her dönemde 2 ders bulunmakta. Her dönem sonu bu derslerden sınava giriyorsunuz.

10 aylık ve ODTÜ hocalarından alınan kaliteli bir eğitim alacağınızı düşünürseniz, bu program için makul bir ücreti var (piyasadaki aynı kalitedeki eğitimler ve yurtdışı eğitimlerine nazaran oldukça düşük). Ancak yıllar geçtikçe fiyatlar değişkenlik göstereceğinden güncel ücret bilgisini ODTU IDEA websitesinden “Başvuru Bilgileri” kısmından alabilirsiniz.

Kitap ücretleri fiyata dahil değil. Ancak bu eğitim sürecinde ağırlıklı ders notları ve interneti kullandım. Kaynak kitap ihtiyacım olmadı.

Her yeni dönem eylül ayı sonu/ekim ayı başlangıcında yapılmaktır. Eğer derslerin tamamında başarılı olursanız haziran ayında eğitimi tamamlayacaksınız. Mezun olduğunuzda dilerseniz eylül ayında sertifika törenine katılabilirsiniz ya da adresine sertifikanızı talep edebilirsiniz.

ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı Ders İçeriği

Ders içeriği BM-Institute’ta da sunulmakta, ayrıca aşağıda da paylaşıyorum:

• Bilgisayar Sistemleri ve Yapıları
• Java ile Bilgisayar Programcılığına Giriş
• Java ile Veri Yapıları ve Algoritmalar
• Unix İşletim Sistemleri
• Yazılım Mühendisliği
• Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
• Web Programlama
• Yazılım Geliştirme Projesi

Yazdığım ilk 7 dersin ödevleri ve sınavları bulunmaktadır. Bu dersler tamamen bireysel gayretinizle gerçekleşir. Yazılım Geliştirme Projesi ile ilgili bilgiyi “Ödevler ve Sınavlar” bölümünde anlatıyorum.

Eğitim Modeli

ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı websitesi sizin tüm eğitim dünyanız olacaktır. Eğitim materyalleriniz ve çoğu iletişim ihtiyacınızı bu alandan karşılayacaksınız.

Eğitim modeli ağırlıklı olarak asenkron (İngilizce’de on-demand learning). Bu model sayesinde siz kendi takviminize uygun olan gün ve saatlerde çalışıyorsunuz. Çoğunlukla materyaller yazılı, bazen video da bulunuyor. Ancak materyaller oldukça yalın ve bilgi verici. Alıştırmalarla da destekliyorlar.

Eğer sorularınız varsa, ya da diğer bu eğitimi alan arkadaşlarınıza faydalı olacağını düşündüğünüz konular varsa bunun için websitesi içindeki forum alanını kullanıyorsunuz. Gerekirse asistanlara mail atabilirsiniz. Benim bir şekilde cevap alamadığım bir durum olmadı, herkes birbirine bir şekilde yardımcı oluyor. Siz de olun 🙂

Ağırlıklı olarak asenkron dedim, çünkü farklı eğitim yaklaşımları ile hibrit bir model oluşturuyor. Bunun sebebi de webchat’ler ve yerinde eğitim ile sınav.

Hocalarınızın belirlediği periyotlarda webchatler olacak. Dönemde her ders için en az 3-4 adet bu webchat’lere katılım göstermeniz gerekli. Benim katıldığım dönemde çoğunluğa uyum sağlaması açısından haftaiçi akşam saatlerinde gerçekleşiyordu. Webchat’lere katılım bazı derslerde yoklama alınarak ders puanına katkı sağlıyordu (oranı düşük), bazılarında zorunlu değildi. Webchat sırasında hocalarımız o dönem aralığının konusunu anlatıyor ve öğrencilerin sorularına yanıt veriyordu. Siz de sorularınızı bu webchat’ler sırasında canlı olarak iletebiliyorsunuz. Eğer webchat’e katılmadıysanız, daha sonra IDEA eğitim platformundan bu webchatlere video formatında erişebiliyorsunuz.

Diğer konu da yerinde eğitim. Yerinde eğitim ders başına dönem başı ve dönem sonu olmak üzere iki kez gerçekleşir. İlk dönemin başındaki eğitim haricinde, tüm yerinde eğitimlerin ertesi günü sınav günüdür. Yani cumartesi günü sabahtan dönem sonu eğitimini alır, bir sonraki dönemin eğitimini de öğleden sonra alırsınız. Pazar günü de iki adet olarak gerçekleşen dönem sonu sınavlarınıza girersiniz. Tahmin edersiniz ki cumartesi öğleden sonra gerçekleşen dönem başı eğitimine katılım biraz az alıyor, ama katılmanın faydasını görürsünüz (sağlam temel üzerine yeni döneme başlamak için). Dönem sonu eğitim ise sınav öncesi iyi bir tekrar dersi olduğundan dolayı kesin katılmalısınız.

Ödevler ve Sınavlar

Derslerde katılımın haricinde ödevler ve sınavlar oluyor. Ağırlıkları ve sınav modelleri her ders için farklı. Test olan var (çoğu), yazılı olan var. Soru çözme ödevleri var ya da proje ödevleri var.

Ödevler konuyu anlamakta çok yardımcı, bununla beraber dersten geçmenizi kolaylaştırıyor. Özellikle veritabanı dersinin sınavı çok zordu teorik bilgi çok vardı. Ancak ödevlerde bol bol SQL pratiği yapmıştım ve çok iyi puanlar almıştım (yazılım geliştirme projesinde de SQL bilgisini çok kullandım). Bu dersi ödevler sayesinde geçmiştim. Bu nedenle ödevleri yapmaya özen gösterin. Bununla beraber ödevleri zamanında teslim etmek de önemli, çünkü çoğunlukla geç teslimlerde notunuz kırılıyor. Ödev sürecinde kopya alıp/vermeme kaydıyla zorlandığınız konuları forumda tartışabiliyorsunuz, yani yalnız olduğunuzu düşünmeyin.

Program içeriğindeki 7 dersten farklı olarak, Yazılım Geliştirme Projesi’nde sınav yerine sunum yapıyorsunuz ve yarattığınız yazılımı gösterebiliyorsunuz. İki ya da üç kişilik takımlar halinde çalışıyorsunuz, ancak gerektiği koşullarda bireysel olarak da gerçekleştirebilirsiniz. Yine diğer derslerde yaptığınız gibi, bu derste de ödev olarak yazılım geliştirme aşamalarınızı dokümante ediyorsunuz.

Yazılım Geliştirme Projesi ilk etapta korkutucu gibi görünebilir belki, ancak gerekli bilgi birikimini aldığınız 7 derste ediniyorsunuz. (“Bonus” bölümünde de kendi yazılım projemden bahsettim.)

Bütünleme ve Dersi Tekrar Alma Koşulları

Eğer bir ya da birden fazla dersten kalırsanız size bütünleme fırsatı veriyor. Her ders için ücretsiz olarak bir kez (ya da iki, hatırlamıyorum) bütünlemeye girme hakkınız var.

Bütünlemeye giriş tarihiniz bir sonraki sınav dönemi. Yani bir dersten kaldıysanız bir sonraki dönem 3 dersten sınava giriyorsunuz. Bunun zor bir yük olduğunu hatırlatmalıyım. Günü gününe çalışın, zamanında programı bitirin.

Bütünleme sınavlarının bir kötü yanı, eski yaptığınız ödevlerin artık sayılmaması. Bütünleme sınavında sadece sınav performansınız önemli olacaktır. Eğer ödevlerden yüksek not aldıysanız bu ödevlerin sayılmaması kötü. Eğer ödevlerden düşük not aldıysanız bu durum sizin için avantaj yaratacaktır.

İki kez bütünlemeden kalırsanız artık ders tekrarı yapmanız gerekli ve bu ders tekrarını bir sonraki dönem dersi alanlarla aynı zamanda yapacaksınız. Bu derse katılım için ücret ödemeniz gereklidir.

Ankara’da Yaşamıyorsanız

ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı benim açından aslında ODTÜ’yü tanıma ve kampüs hayatını yaşama fırsatı oldu. Öyle keyif aldım ki kampüsten pazar akşam sınav bitiminde değil, pazartesi sabahları yola çıktım. Ağaçlıklar içinde, güvenli bir ortam. Çalışanları ve öğrencileri nazik. Kim dönmek ister ki İstanbul’a? 🙂

ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı için kampüste kalma hakkınız bulunmaktadır, ben de her seferinde ODTÜ’de kaldım. Bunun için ODTÜ’nün sitesinden misafirhane bilgilerini edinip onlarla yazışmanız gerekli.

İki tip misafirhane bulunmakta; biri Merkez Misafirhane diğeri ise Aysel Sabuncu Yaşam Merkezi.

Merkez Misafirhane adı üstünde merkezde. Ders aldığınız mühendislik fakültelerine yürüyerek gidebilirsiniz. Yemek yiyebileceğiniz kafeler yakındır (Çatı Kafe favorim). Bu misafirhanenin odaları standart bir oda büyüklüğündedir.

Aysel Sabuncu Yaşam Merkezi merkeze uzak, biraz dağlık bir bölgede. Ders aldığınız fakülteye taksi ile gidebilirsiniz. Özellikle karlı bir dönemde burada kalmaya mecbur kalmıştım ulaşım konusu biraz zorluydu. Bu odaların en büyük özelliği uzun dönemli kalışlara daha uygun olması. 1+1 ev gibi büyüklükteydi. Daha konforlu olduğunu söyleyebilirim. Ama ulaşım benim için daha kritikti bu sebepten dolayı Merkez Misafirhane’yi tercih ederim.

İki misafirhane’nin de ücreti otelde kalmaya göre daha uygun. Bununla beraber odalar temiz ve rahat. Tek sıkıntım gittiğim yılda internet yavaştı, ilk gidişte cep telefonumu kullandım. Daha sonraki dönemler için ders notlarını bilgisayarıma kaydederek gittim, bu sebepten dolayı bir sıkıntı yaşamadım.

Misafirhane rezervasyonunu mümkün olduğunca erken yapmanızı tavsiye ederim. Tercih ettiğiniz misafirhanede oda bulmak geç vakitlere kaldığınızda oldukça zor, çünkü bu misafirhane sadece size açık değil. Öğrenci velileri de burada kalıyor.

Bonus: Ben Yazılım Geliştirme Proje’mde Ne Yaptım?

Proje yönetimi hep sevdiğim bir alan oldu (hatta bu alanda çalıştım, PMP aldım, PMP sürecine yönelik yazı dizisi bile yazdım). Proje yönetimi sürecinde özellikle büyük ve çok lokasyonlu şirketlerde birlikte proje yaparken projelere uygun aday bulunamadığı için bu eksikliği giderecek bir web uygulaması yaptım. Bu uygulama içinde farklı profiller bulunmakta ve yetkilendirmeleri farklıydı.

• Kullanıcı profili: Bu profil içinde kullanıcı kendi yetkinlik ve ilgi alanları girişini yapıyordu. Projelerde çalışma süreleri ile operasyon sürelerinin girişlerini yapıyordu. Boş kalan vakitleri için yeni projelere başvurabiliyordu.
• Yönetici profili: Kullanıcı profilinin yanı sıra kendine bağlı kullanıcıların da read-only olarak profillerinin bütününe erişebiliyordu.
• Proje yöneticisi profili: Yeni proje açabiliyor, projelere uygun adayları aramak için yetkinlik, ilgi alanları ve boş kalan saatleri görebiliyordu.
• İnsan kaynakları profili: Yeni personel girişlerini ve organizasyon hiyerarşisindeki yerini tanımlıyordu.
• Admin profili: Tam yetkili kullanıcıydı.

Teknik olarak eksikliklerim de vardı. Örneğin kod tekrarı çok yaptım, bunu yapmamam gerekliydi. Bunun yanında parolaları açık olarak veritabanına işlemiştim. Normalde çok kabul edilebilir hatalar olmasa da öğrenme sürecince böyle şeyler olabilir, kaldı ki parolaları açık saklama konusunda çok büyük şirketlerin de zafiyetleri var. Ben yeni öğrenen öğrenci olarak bu konuda affınıza sığınırım.

Teknik olarak bakacak olursak HTML, CSS, PHP kullandım, ihtiyaç olan yerlerde Javascript az miktarda kullandım. Sunucu olarak Apache sunucu kullandım. Veritabanı olarak MySQL kullandım. Ürünü localhost’ta çalıştırdım. Tüm bu bahsettiklerimi derslerde zaten öğrenmiştik.

Derslerde öğrendikleriniz dışına çıkıp, başka yazılım geliştirme araçları da kullanabilirsiniz. Örneğin bir arkadaşım mobil uygulama geliştirdi ve biz bunu derslerde öğrenmemiştik, ancak başarılı oldu.

Konu seçimi konusunda karar sizde. Neyin uygulamasını yapmak isterseniz onu yapabilirsiniz. Bugünkü aklım olsa, son kullanıcıya hitap eden bir ürün geliştirmeye çalışırdım mesela.

Son Söz

ODTÜ Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı benim BT kariyerime başlangıcımda çok faydalı oldu. Gerek eğitim kalitesinden, gerek kampüs hayatından çok memnun kaldım. İnanın bana ilk bilgi teknolojilerinde görevime başladığım gün toplantıda bomboş bakmıştım, konuşulanlardan tek kelime anlamamıştım. Hem mesleki tecrübe hem ODTÜ tecrübesi birleşince Bilgi Teknolojileri dünyasına daha hızlı adapte oldum. Ve öyle derya deniz bir dünya ki, her gün yeni bir şeyler öğrenmeye devam ediyorum.

Eğer bu programa katılmayı düşünüyorsanız ODTU IDEA websitesinden kursa kayıt için işlemlerinizi başlatabilirsiniz.